Nadeszła jesień, a wraz z nią sezon na grzyby. W związku z tym, że pogoda wciąż dosyć ciepła, warto docenić dary natury i wybrać się na grzybobranie. Jest to nie tylko rozrywka dla całej rodziny, lecz także urozmaicenie jadłospisu. Zupa grzybowa, aromatyczny sos grzybowy czy pierogi z grzybami, to tylko niektóre propozycje dań, jakie można z nich przyrządzić. W naszej gminie lasów jest dostatek, a wśród grzybiarzy popularny jest szczególnie Bór Głogowski.
Powodów, dla których warto jeść grzyby jest wiele. Są źródłem witamin i minerałów potrzebnych ludzkiemu organizmowi. Gatunków grzybów jest cała masa i warto wiedzieć, które do czego nadają się najlepiej. Nie wszystkie grzyby są jednakowo dobre do suszenia, marynowania czy robienia potraw.
Grzyby najlepsze do suszenia. Suszone grzyby to znakomity dodatek do świątecznej kapusty, bigosu, farszu na uszka i pierogi oraz główny składnik zupy grzybowej. Suszenie powoduje, że grzyby zachowują wartości odżywcze oraz zyskują intensywny smak i aromat znany z tradycyjnej polskiej kuchni. Do suszenia najlepiej nadają się borowiki, podgrzybki i koźlarze. Od 2014 roku pod ochroną nie są też nadające się do suszenia smardze. Wysuszyć można tylko te osobniki, które są zdrowe, nieuszkodzone i świeże. Nie należy ich moczyć, zanieczyszczenia usuwa się na sucho, np. przy użyciu pędzelka.
Grzyby do marynowania – które wybierać? Do marynowania w zalewie octowej najlepsze są młode osobniki różnych grzybów jadalnych. Smaczne w tej postaci są zarówno borowiki, podgrzybki, kurki, rydze, opieńki, koźlarze, gąski czy maślaki. Te gatunki można mieszać ze sobą w jednym słoiku. Należy jednak wiedzieć, że maślaki mogą zmieniać konsystencję zalewy na ciągnącą, jakby żelową, dlatego warto te grzyby marynować osobno. Przed marynowaniem grzyby leśne należy dokładnie oczyścić, dobrze wypłukać, a następnie obgotować nie dłużej niż przez 5 minut. Po tym można ugotować je w nowej wodzie przez 20 minut lub od razu włożyć do przygotowanych słoiczków. Grzyby wystarczy zalać gorącą zalewą, a następnie zakręcić słoiczki, ustawić je do góry dnem i przykryć kocykiem. Tak powinny zostać do wystygnięcia.
Grzyby najlepsze na potrawy smażone, duszone i pieczone. Leśne grzyby używane do przyrządzania potraw mogą być świeże, mrożone lub suszone. Do smażenia najlepsze są kurki, rydze, koźlarze, podgrzybki i borowiki, a także maślaki. Świetnie smakują z cebulą, masłem, śmietanką, z koperkiem, można przyrządzać je także z jajkami (jako dodatek do jajecznicy), z mięsem (jako sos lub farsz do kotletów) czy z serem żółtym. Grzyby leśne znakomicie nadają się także do pieczenia. Można z nich robić zapiekanki, tarty, zapiekanki makaronowe i pizzę. Podgrzybków i borowików można użyć też do zrobienia aromatycznego risotto, sosu grzybowego lub zupy. Do zupy poza wymienionymi gatunkami nadają się także opieńki.
Jak pisaliśmy wyżej, grzyby stanowią idealny dodatek do wielu potraw, jednak dla niedoświadczonych zbieraczy mogą stanowić poważne zagrożenie. Dlatego przypominamy o podstawowych zasadach, które warto mieć na uwadze.
- Zbieraj grzyby wyrośnięte i dobrze wykształcone. Młode owocniki stanowią najczęstszą przyczynę tragicznych pomyłek.
- Najbezpieczniej zbierać grzyby z tzw. gąbką pod kapeluszem. W tej grupie jedynym śmiertelnie niebezpiecznym jest borowik szatański. Borowik szatański to jednak nie to samo co popularny „szatan”, czyli goryczak żółciowy, który jest niejadalny ze względu na gorycz, a dodany do potrawy zepsuje smak i może wywołać niestrawność.
- Unikaj błędnych metod rozpoznawania gatunków trujących, takich jak: zabarwienie cebuli na ciemno podczas gotowania z grzybami, ciemnienie srebrnej łyżeczki, gorzki smak (istnieją gatunki śmiertelnie trujące posiadające słodkawy smak).
- Zbieraj grzyby do koszyków lub pojemników przepuszczających powietrze. Zbieranie do foliowych reklamówek spowoduje zaparzanie grzybów i ich szybsze psucie.
- Nie zbieraj grzybów rosnących w rowach, na skraju lasu oraz w okolicach będących skupiskiem odpadów, gdyż grzyby wchłaniają ze swojego toczenia zanieczyszczenia i niebezpieczne substancje.
- Jeśli po spożyciu grzybów wystąpią nudności, bóle brzucha, biegunka, skurcz mięśni i podwyższona temperatura niezwłocznie wywołaj wymioty i zgłoś się do lekarza. Pamiętaj! W przypadku zatrucia muchomorem sromotnikowym może wystąpić chwilowa poprawa, po której stan chorego gwałtownie się pogarsza.