Odpowiednio przechowywane warzywa zachowają swe cenne właściwości i zapewnią nam zdrowie przez cały rok. Dietetycy polecają, by każdego dnia jeść ok. pół kilograma warzyw, najlepiej wzbogacić w nie każdy posiłek. Dlaczego? Warzywa są najlepszym źródłem błonnika pokarmowego, który reguluje pracę jelit, obniża poziom cholesterolu, oczyszcza organizm, a wypełniając żołądek, sprawia, że szybciej jesteśmy syci.
WARTOŚCI ODŻYWCZE WARZYW
Niektóre warzywa mają sporo białka (zielony groszek, bób, kukurydza, brukselka, jarmuż) i skrobi (kukurydza, zielony groszek, bób, korzeń pietruszki, seler). Jarmuż, marchewka, warzywa liściaste, dynia, kabaczek i brokuły dostarczają sporo beta-karotenu, a warzywa kapustne, papryka, chrzan, natka pietruszki i szpinak – dużo witaminy C. Dzięki temu chronią nas przed działaniem wolnych rodników, zapobiegając starzeniu się organizmu. Warzywa, zwłaszcza zielone, to także bogate źródło witamin z grupy B niezbędnych do pracy układu nerwowego. W warzywach znajdziemy też cenne składniki mineralne: wapń, fosfor, żelazo, magnez oraz potas, które biorą udział w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Ponadto przeciwdziałają otyłości obniżają ciśnienie krwi, zapobiegają infekcjom, chorobom serca i układu krążenia oraz niektórym nowotworom. Mają też właściwości bakterio i grzybobójcze.
WYBIERAJ WARZYWA SEZONOWE
Choć dziś w supermarketach można kupić praktycznie każdy owoc czy warzywo przez cały rok, to co do niektórych nie możemy mieć pewności, czy są zdrowe i pozbawione chemii. Owoce i warzywa sprowadzane są z daleka i nie smakują tak dobrze jak w ciągu cieplejszych pór roku. Dlatego warto od czasu do czasu przypomnieć sobie o ich sezonowości i porach roku, w których dany produkt jest najlepszy jakościowo. Zatem jakie warzywa wybrać zimą?
Marchewka. Bogata w witaminy, minerały i przeciwutleniacze. Wśród tych ostatnich jednym z ważniejszych jest beta-karoten, który zapewnia prawidłowe funkcjonowanie wzroku, wzmacnia odporność i może ochronić przed rozwojem nowotworów. Zimą możemy wykorzystać ją na różne sposoby: sok z marchwi obniża poziom cholesterolu we krwi, a także wpływa na regulację trawienia, zupa marchewkowa z curry lub imbirem rozgrzeje nas w długie zimowe wieczory, a proste i szybkie ciasto marchewkowe zaskoczy niejednego.
Seler. Z selera można przyrządzić nie tylko surówkę. Można także smażyć w panierce, upiec z niego pasztet lub dodać do warzywnych zapiekanek. Oczywiście nie może go zabraknąć we włoszczyźnie, którą dodajemy do wywaru na zupę czy bulion. Wspaniale również smakuje zupa-krem z selera lub selerowe puree.
Buraki. Oczyszczają organizm, przyspieszają przemianę materii, wspomagają odchudzanie, a do tego mają w sobie mnóstwo błonnika i kwasu foliowego. W naszym menu możemy wykorzystywać nie tylko same bulwy buraków, lecz także ich młode liście, zwyczajowo nazywane botwinką. Buraki możemy podać pieczone, w postaci pasty do chleba, kotletów czy zmiksowane na odżywczy sok. Pysznie smakują również na surowo, starte z sokiem z cytryny i oliwą.
Kapusta. Biała, włoska czy pekińska zawiera mnóstwo witamin i minerałów, które dbają o kondycję skóry, włosów i paznokci oraz ma właściwości przeciwzapalne i przeciwnowotworowe. Zimą postaw przede wszystkim na kapustę kiszoną, która ma zbawienny wpływ na florę bakteryjną w jelitach i wzmacnia nasz układ odpornościowy. Kupując kapustę kiszoną wybierz tę sprzedawaną z beczki – tak przechowywana zachowuje najwięcej cennych dla zdrowia składników. Najlepiej jeść ją na surowo, gdyż podczas gotowania traci wiele cennych składników (np. witaminę C). Warto jest też pić sok z kapusty, który ma zbawienny wpływ na naszą wątrobę i śledzionę.
Por. To kolejne warzywo, które zimą powinno gościć w naszej kuchni. Por wspomaga układ odpornościowy, stabilizuje poziom cukru we krwi oraz ma właściwości bakteriobójcze. Ze względu na zawartość żelaza (2.10 mg/100 g) jest polecany w diecie przy anemii. Por stanowi doskonały dodatek do różnego rodzaju zup np. rosołu, ale można z niego przyrządzić także porową zupę-krem. Gotowany por może być też bazą do zapiekanek i sosów. Aby był bardziej strawny, można go gotować, dusić lub przyprawić ziołami, które poprawiają trawienie, np. bazylią, majerankiem lub tymiankiem. Surowy dobrze komponuje się z surówkami i sałatami. Można go również ususzyć lub zamrozić – należy go wówczas wcześniej pokroić w plasterki lub słupki.